O rodzajniku nieokreślonym

O rodzajniku zerowym (der Nullartikel) już coś wiemy z tego wpisu. 😊 Czas na rodzajnik nieokreślony. Po niemiecku to der unbestimmte Artikel. Chodzi o takie wyrazy jak ein czy eine i ich różne formy w czterech niemieckich przypadkach. Na szczęście zasad użycia rodzajnika nieokreślonego nie jest zbyt dużo. 🙂

Coś nieznanego lub pierwszy raz wspomnianego

Chyba jedną z najważniejszych reguł stosowania rodzajnika nieokreślonego jest ta, że o kimś lub o czymś mówimy po raz pierwszy. Kto z nas nie zaczynał nauki języka niemieckiego od takich zdań:

• Das ist eine Lampe. Die Lampe ist schwarz. / To jest lampa. Ta lampa jest czarna.
• Das ist ein Hund. Der Hund heißt Dingo. / To jest pies. Ten pies ma na imię Dingo.

Rodzajnika nieokreślonego użyjemy więc wtedy, jeśli ktoś, coś lub jakieś zjawisko jest nieznane lub pojawia się po raz pierwszy. 

Również porównania są z rodzajnikiem nieokreślonym do okiełznania

Czasem chce się komuś przytrzeć nosa i skomentować jego zachowanie. Na przykład tak:

• Du benimmst dich wie ein Kind! /  Zachowujesz się jak dziecko!

A może wprost przeciwnie. Podoba nam się to, co ktoś robi!

• Du bist wie ein Engel! / Jesteś jak anioł!
• Du sprichst Deutsch wie eine Deutsche! / Mówisz po niemiecku jak Niemka!

W obydwu przykładach porównujemy kogoś z kimś. W takim porównaniu użyjemy rodzajnika nieokreślonego. 🙂

Rodzajnik nieokreślony z es gibt  jest zaprzyjaźniony

W zdaniach z es gibt także pojawi się rodzajnik nieokreślony:

• Wo gibt es hier eine Post?
• In dieser Stadt gibt es eine Kirche und ein Museum.
• In meiner Wohnung gibt es ein Wohnzimmer, eine Küche und ein Badezimmer.

Es gibt tłumaczymy na język polski jako jest / są / znajduje się. Pamiętajcie, że po es gibt trzeba użyć Akkusativu, czyli biernika!

Gdy jakiś zbiór podajemy, rodzajnika nieokreślonego użyjemy

Przypatrzcie się jeszcze tym zdaniom:

• Rose ist eine Blume.
• Der Rhein ist ein Fluss.
• Straßenbahn ist ein Verkehrsmittel.

Co je łączy?

W każdym z nich pojawia się odmieniony czasownik sein, a po nim rzeczownik. Ten rzeczownik to tak zwany orzecznik. Sein to łącznik. Razem tworzą orzeczenie.

Pierwszy wyraz w tych zdaniach to coś konkretnego, co należy do jakiegoś zbioru, na przykład nasza róża, Ren czy tramwaj. Przed tym drugim rzeczownikiem — kwiat, rzeka i środek komunikacji — pojawi się rodzajnik nieokreślony. 🙂 Czyli przed wyrazem, który taki zbiór nazywa.

Odmiana rodzajnika nieokreślonego przez przypadki

A na koniec tabelka, która przedstawia rodzajnik nieokreślony we wszystkich czterech niemieckich przypadkach i w trzech rodzajach: męskim, żeńskim i nijakim. 🙂

Miłej nauki!